Nuôi cá cảnh có lẽ là một thú vui thư giãn tinh thần sau những ngày làm việc mệt mỏi của rất nhiều người. Nếu bạn đang phân vân lựa chọn loài cá phù hợp cho bể cá của gia đình, thì chắc chắn bạn không thể bỏ qua cá 3 đuôi.
Nguồn gốc và đặc điểm của cá ba đuôi
Cá ba đuôi có nguồn gốc từ loài Carassius Gibelio – một loài cá chép sông đến từ châu Á và đã được người Trung Quốc thuần hóa và lai tạo. Tổ tiên của loài cá này có ngoại hình tương đối giống các loài cá chép thông thường, tuy nhiên, màu sắc của thân thường sẫm hơn.
Cá ba đuôi hình dáng có bụng tròn và lưng dài hơn bình thường so với các loài cá cảnh khác. Đặc biệt, đuôi của chúng được chia thành ba tia, từ đó mang tên gọi “ba đuôi”. Màu sắc của loài cá này đa dạng, có thể là vàng, đỏ, đen, trắng, cam,…
Về tính cách, Cá ba đuôi được đánh giá là loại cá hiền lành và sống hòa bình với các loài cá khác. Tuy nhiên, anh em cần lưu ý không nuôi chung với những loại cá hung dữ, vì chúng có thể tấn công cá 3 đuôi, gây tổn thương hoặc thậm chí gây tử vong cho cá.
Khi di chuyển, chúng luôn di chuyển một cách nhẹ nhàng và uyển chuyển. Loài cá ba đuôi rất dễ nuôi, không kén chọn thức ăn. Điều này giúp người mới bắt đầu nuôi cá cảnh có thể tiếp cận loại cá này một cách đơn giản.
Các loại cá ba đuôi phổ biến hiện nay
Cá ba đuôi đầu lân
Cá ba đuôi đầu lân là loại cá đáng chú ý trong danh sách. Đây là kết quả của sự lai tạo giữa cá vàng Ranchu và cá vàng đuôi quạt.
Cá 3 đuôi đầu lân có ngoại hình hấp dẫn với màu sắc sặc sỡ. Chúng di chuyển một cách lướt sóng trong nước, thu hút sự chú ý của mọi người. Phần đầu của chúng có những mảng u lớn đặc biệt, điều này làm cho nhiều người nuôi loài cá này với hy vọng mang lại may mắn và tài lộc.
Loại cá này có ba biến thể khác nhau: cá ba đuôi đầu lân toàn đầu, cao đầu và thiếu đầu. Tuy nhiên, việc chọn loại nào phụ thuộc vào sở thích cá nhân và không có loại nào phổ biến hơn loại khác.
Giá cá ba đuôi đầu lân từ 35,000 vnđ cho đến 150,000 vnđ 1 con, tuỳ theo kích thước cũng như độ đẹp của cá
Cá vàng ba đuôi
Loại cá này rất dễ nuôi và có nhiều đặc điểm tương tự với loài cá gốc. Ngoài cá vàng ba đuôi, cá đen ba đuôi cũng được nhiều người yêu thích không kém. Anh em chỉ cần chuẩn bị một chiếc bể thủy tinh là đã có thể bắt đầu nuôi loại cá này.
Tuy nhiên, cá vàng ba đuôi thường không sống lâu bởi nhiều yếu tố như chất lượng nước, lượng oxy, và chế độ dinh dưỡng hàng ngày,…
Cá vàng ba đuôi giá khá rẻ, dao động từ 20,000 đến 30,000 1 con.
Cá ba đuôi Ranchu
Cá 3 đuôi Ranchu được đặc trưng bởi phần thân hơi gù và phần giữa thân và đầu được phân chia rõ rệt. Đặc điểm này khiến chúng trông khá khác biệt và có thể gây nhầm lẫn với cá ba đuôi đầu lân. Thực tế, cá ba đuôi đầu lân được lai tạo từ loài cá này, điều này không khó hiểu.
Cá ba đuôi Ranchu giá khá cao tuy thuộc vào màu sắc, kích thước cũng như độ to u đầu, thường dao động từ 50,000 – 500,000 vnđ/1 con nhỏ (1-2 tháng tuổi). Có 1 số con đặc biệt đẹp sẽ có giá lên tới tiền triệu.
Cá ba đuôi đầu sư tử
Cá ba đuôi đầu sư tử có đặc điểm đáng chú ý là phần miếu bao quanh khuôn mặt. Khi nhìn vào, nhiều người sẽ nhận ra sự tương đồng với những con sư tử có bờm đầy quyền lực. Kích thước của loài này nhỏ hơn so với cá ba đuôi Ranchu.
Cá ba đuôi đầu sư tử có giá từ vài chục nghìn cho đến vài trăm nghìn tuỳ thuộc và kích thước cũng như độ gù ở đầu.
Giá cá ba đuôi
Cá ba đuôi là một loại cá phổ biến và dễ tìm thấy, vì vậy nhiều người thắc mắc về giá của chúng. Thực tế, cá ba đuôi không thuộc loại cá quá đặc biệt nên giá cả khá phải chăng, dao động từ 20 đến 30 ngàn đồng mỗi con cá. Giá cả còn phụ thuộc vào giống cá, cá cái hay cá đực, cũng như kích thước của cá, có nhỏ hay đã trưởng thành. Cá ba đuôi nhỏ có giá từ 10 đến 12 nghìn đồng mỗi con.
Giá cá ba đuôi không đắt, và thức ăn cho chúng cũng không phải là vấn đề. Thức ăn chính của cá ba đuôi là giun đỏ, loại giun được bán theo chùm và có kích thước nhỏ như sợi chỉ. Chỉ với 7 nghìn con giun, cá ba đuôi có thể ăn trong 3 bữa. Ngoài giun đỏ, chúng cũng có thể ăn thức ăn khô, từ 3 đến 4 bữa mỗi tuần. Thức ăn khô cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cần thiết cho cá. Cho ăn đều đặn một vài bữa mỗi tuần sẽ đảm bảo rằng chúng không thiếu hoặc thừa chất dinh dưỡng.
Cách nuôi cá vàng ba đuôi khoẻ mạnh không bị chết
Bước 1: Chọn bể nuôi phù hợp
Theo chuyên gia, mỗi chú cá vàng cần bể có thể tích tối thiểu 37,9 lít. Vì cá vàng có thể phát triển dài tới 25–30 cm. Ngoài ra, bạn cần tìm hiểu về từng giống cá vàng vì một số giống như cá vàng thường, sao chổi hay cá vàng đuôi đơn cần được nuôi trong ao, hồ rộng lớn mới có thể khỏe mạnh và đạt độ dài lên tới 30 cm hoặc hơn. Nếu nuôi cá đuôi đơn, bạn phải sẵn sàng chuẩn bị hồ chứa 681 lít hoặc ao để chuyển cá vào khi chúng lớn hơn.
Tránh những sai lầm thường gặp khi nuôi cá vàng
- Không nuôi cá trong bể nhỏ không có hệ thống lọc nước: nước sẽ nhanh chóng bị ô nhiễm bởi amoniac từ phân cá, gây hại cho sức khỏe của cá.
- Chọn bể có dung tích phù hợp với số lượng và kích thước của cá: theo chuyên gia, mỗi chú cá vàng cần bể có thể tích ít nhất 37,9 lít vì chúng có thể phát triển dài tới 25–30 cm.
Tuổi thọ của cá vàng tương đương với chó nếu được nuôi trong điều kiện tốt. Cá vàng có khả năng điều chỉnh kích thước theo không gian sống của chúng. Một chú cá vàng dài 3 cm có thể trở nên rất to nếu được nuôi trong ao lớn hay hồ thủy sinh chuyên nghiệp. Tuy nhiên, bạn không cần cho cá đạt kích thước tối đa, mà quan trọng là cho cá đủ không gian để vận động và sinh sôi.
Bước 2: Chuẩn bị môi trường sống trước khi mua cá vàng
Bể cá phải đủ rộng, nước sạch, hệ thống lọc và oxy. Cần theo dõi nhiệt độ, độ pH, độ cứng phù hợp với loài cá.
Cá vàng nhạy cảm với thay đổi môi trường nên không nên thay nước quá thường xuyên hoặc quá nhiều một lúc. Không nên di chuyển cá nhiều lần để tránh căng thẳng.
Cá vàng cần đủ không gian bơi lội, kiếm ăn. Không nên ở trong bình nhỏ, túi nilon lâu vì thiếu oxy, dễ bị ngộ độc.
Nếu nuôi tạm thời: Bình nhỏ chỉ nên 1 tiếng; thùng nhỏ 1 ngày. Trường hợp khẩn cấp, có thể dùng xô nhựa chứa cá, nước máy đã xử lý, có máy oxy.
Bước 3: Cách chọn sỏi để không làm cá vàng bị nghẹn
Cá vàng hay có tập tính bới đáy bể để tìm thức ăn và thói quen ngậm sỏi vào miệng. Nếu bạn rải sỏi lớn hơn miệng cá vàng hoặc sỏi nhỏ xíu, chúng sẽ không thể nuốt được.
Sỏi lớn có kích thước lớn hơn cổ họng của cá vàng là thích hợp hơn, vì khi cá ngậm vào cũng có thể dễ dàng nhả ra.
Trước khi cho sỏi vào bể, bạn cần vệ sinh sỏi cho sạch. Nếu sỏi không được rửa sạch, nước bể sẽ bị đục và ảnh hưởng đến sức khỏe của cá vàng.
Dù là sỏi mới hay cũ, bạn cũng nên chà xát và ngâm trong nước ít nhất một ngày để sạch hết các chất bẩn có trong sỏi.
Khi rửa sỏi, bạn chỉ nên dùng nước sạch, không nên dùng xà phòng hay hóa chất để vệ sinh sỏi. Điều này sẽ tạo ra một môi trường sống tốt nhất cho cá vàng phát triển khỏe mạnh.
Bước 4: Trang trí tiểu cảnh, lắp đèn cho bể cá
Ánh sáng: Cá vàng thích hoạt động trong ánh sáng giúp duy trì sức khỏe và màu sắc. Không có ánh sáng tự nhiên thì cần lắp đèn cho bể tám giờ mỗi ngày, đồng thời tránh ánh nắng trực tiếp vì dễ làm nhiệt độ dao động, rêu tảo phát triển quá nhiều.
Trang trí: Sử dụng đá, gỗ hoặc cây nhựa. Đá, gỗ tạo vùng khám phá cho cá; cây nhựa không bị cá ăn, không sinh rêu tảo. Chọn vật trang trí đặc, không góc cạnh sắc nhọn, phù hợp kích thước bể. Không nên trang trí quá đầy vì cá vàng bơi kém và to lớn. Một tiểu cảnh lớn ở giữa, một vài cây nhựa xung quanh đủ rộng rãi cho cá vàng.
Cây thật: Giúp làm sạch nước bể bằng cách hấp thụ chất ô nhiễm. Tuy nhiên, cá vàng là loài tạp ăn dễ phá cây thật. Chỉ dùng khi bạn có thời gian, khả năng chăm sóc cây cẩn thận.
Đèn: Sử dụng đèn huỳnh quang vì gần giống ánh sáng tự nhiên, tiết kiệm điện. Nếu không có đèn huỳnh quang, bạn có thể dùng đèn halogen hoặc đèn tóc tóc, nhưng cần theo dõi nhiệt độ bể. Chiếu sáng 12 giờ trong ngày, tắt 12 giờ đêm để duy trì chu kỳ sinh học ổn định cho cá vàng.
Bước 5: Chuẩn bị môi trường nước an toàn cho cá
Bạn không thể chỉ đổ nước máy và nuôi cá ngay được. Nước cần có đủ oxy, vi khuẩn có lợi và khoáng chất. Để đạt được điều đó, bạn cần thực hiện quy trình “lập hồ không cá” để kích hoạt quá trình tuần hoàn nitơ.
Tuần hoàn nitơ
Quá trình chuyển đổi chất hữu cơ (phân cá, thức ăn thừa, xác tảo, cây cối) trong nước thành chất vô cơ. Chất hữu cơ phân hủy tạo ra amoniac, cực kỳ độc cho cá. Sau đó, amoniac chuyển thành nitrite, cũng rất độc. Cuối cùng, nitrite chuyển thành nitrate, ít độc cho cá hơn. Các chất vô cơ được loại bỏ thông qua thay nước hoặc được tảo và cây sử dụng.
Lập hồ không cá
Bạn cần nguồn amoniac để vi khuẩn phát triển. Dùng viên phân amoniac nhân tạo hoặc thức ăn cá. Tùy nước, nhỏ 2-4 giọt dung dịch amoniac hoặc cho ít thức ăn mỗi ngày. Dùng chất khử clo để loại bỏ clo trong nước máy.
Từ 2-6 tuần, tùy điều kiện nước và lượng amoniac bổ sung. Đừng nôn nóng hay bỏ cuộc. Hãy kiên trì, bạn sẽ sớm được ngắm đàn cá khỏe mạnh, vui vẻ.
Theo dõi chỉ số nước
Bạn có thể dùng bộ test để đo amoniac, nitrite và nitrate. Kiểm tra nước hàng ngày hoặc hàng tuần. Khi amoniac và nitrite giảm về 0, nitrate tăng khoảng 20ppm thì quá trình tuần hoàn nitơ đã hoàn tất. Bạn có thể thả cá vào bể.
Thức ăn cho cá ba đuôi
Cá ba đuôi thông thường thích ăn các loại thức ăn giàu dinh dưỡng từ nguồn gốc thịt. Màu sắc của thân cá cũng trở nên sáng hơn. Dưới đây là một số loại thức ăn bạn có thể tham khảo:
- Cyclops
- Trùng đế giày
- Bọ gậy
- Giun nước
Ngoài ra, bạn cũng có thể thay đổi thức ăn bằng các loại cây không rễ như bèo tấm, có chứa nhiều dinh dưỡng. Trong trường hợp bạn không có đủ thời gian để chuẩn bị thức ăn tươi sống, có thể lựa chọn các sản phẩm thức ăn công nghiệp đầy đủ dinh dưỡng để giúp cá phát triển tốt nhất.
Trong một ngày, bạn nên giới hạn việc cho cá vàng ba đuôi ăn từ 1 đến 2 lần.
Chăm sóc cá ba đuôi khi bị bệnh
Mặc dù cá ba đuôi được coi là dễ chăm sóc, nhưng trong mùa mưa, chúng dễ mắc các bệnh liên quan đến ký sinh trùng. Để tránh điều này, tốt nhất là bạn nên thực hiện các biện pháp phòng tránh trước khi cá bị bệnh thực sự.
Vệ sinh môi trường nước thường xuyên là rất quan trọng, và nếu cần thay nước, chỉ nên thay từ 50 đến 70% dung tích bể.
